یک درصد جمعیت جهانیم، اما 6 درصد بلایای طبیعی دامن گیر ماست، انواع جیره های غذایی در بحران - وبلاگ محتوا

به گزارش وبلاگ محتوا، رئیس موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی گفت: در یک تحلیل آماری، کشور ما بر اساس شواهد تاریخی، جزء 10 کشور بلاخیز دنیا است و از 41 بلای طبیعی شناخته شده در دنیا، 31 نوع آن در ایران تا کنون دیده شده است؛ متاسفانه با حدود 1 درصد جمعیت دنیا، 6 درصد بلایای طبیعی مربوط به کشور ماست.

به گزارش وبلاگ محتوا، قدیر رجب زاده در نشست تخصصی جیره های غذایی در شرایط بحران که در محل تالار همایش نمایشگاه بین المللی مشهد برگزار گردید، بیان نمود: ما نمی توانیم در بسیاری از موارد، شرایط بحران را پیش بینی کنیم؛ چه جنگ باشد و چه بلایای طبیعی. اما می توانیم تمهیداتی داشته باشیم که شرایط را قابل تحمل تر یا تبعات ناشی از آن را کمتر کنیم. از طرفی کشور ما در شرایطی از لحاظ طبیعی واقع شده است که به کرات دچار مسائل بحران شده است و این اتفاقی است که در مورد بلایای طبیعی شاهدش هستیم و در مورد جنگ گاهی دچارش شده ایم.

وی در مورد اهمیت تهیه جیره های غذایی اظهار کرد: در شرایط بحران، اصلی ترین عواملی که وجود دارد، عواملی مثل آب و غذاست. موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی با در نظر دریافت اهمیت این موضوع در برنامه 5 سال دوم خود بحث جیره غذایی را به عنوان یک محور اصلی تعریف نموده است. این موضوع در تعریف درون سازمانی جیره های غذایی برای گروه های سنی خاص و برای امراض خاص این طراحی را در بر دارد. بحث جیره های غذایی در شرایط بحران، یکی از زیرمجموعه های جیره های غذایی ماست و در این جهت، احتیاج به همکاری سازمان ها و شرکت هایی است که در این زمینه فعالیت داشته اند.

نماینده موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی در ارتباط با فعالیت های این موسسه تشریح کرد: ما در این جا زمینه سازی می کنیم، ابعاد موضوع را آنالیز می کنیم، در وهله بعد فراخوان ایده و غربالگری ایده ها را خواهیم داشت و هدف نهایی این است که در یک فرایند شتابدهی منجر به ایجاد محصول شویم و این موضوع علاوه بر اینکه یک ضرورت است، می تواند یک فرصت مالی برای کسانی باشد که سرمایه گذاری می نمایند و امیدواریم در خاتمه ما محصولی داشته باشیم که از خراسان به سایر نقاط کشور معرفی می گردد.

در ادامه این مراسم، مهدی زیارت نیا، معاون پژوهشی موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی، در مورد تعریف بحران عنوان نمود: بحران حادثه ای است که به طور طبیعی یا توسط بشر به طور ناگهانی و فزاینده ایجاد می گردد و سختی و مشقتی را به جامعه انسانی تحمیل می نماید و احتیاج به اقدامات فوری دارد. 90 درصد بلایایی که اتفاق می افتد، از جنس بلایای طبیعی است و 75 درصد تلفاتی که داریم، مربوط به تبعات مالی است. در پنج دهه گذشته خوشبختانه کاهش بلایای طبیعی را شاهد هستیم، اما در بحث زلزله این روند روبه رشد است و علی رغم اینکه بلایای طبیعی روبه کاهش است، اما بحث تلفات آن روبه افزایش است. در یک تحلیل آماری کشور ما بر اساس شواهد تاریخی، جزء 10 کشور بلاخیز دنیا است و از 41 بلای طبیعی شناخته شده در دنیا، 31 نوع آن در ایران تا کنون دیده شده است. متاسفانه با حدود 1 درصد جمعیت دنیا، 6 درصد بلایای طبیعی مربوط به کشور ماست.

وی افزود: طبق آمار در مورد حجم حوادث، ایران مقام ششم دنیا و مقام چهارم آسیا را دارد. 90 درصد مردم در کشور ایران در معرض بلایای طبیعی هستند. همچنین 70 درصد افراد این کشور در معرض زلزله و 50 درصد در معرض سیل هستند. در آنالیز های اخیر و زلزله هایی که رخ داده است، نزدیک به 70 هزار نفر تلفات داشته ایم.

معاون پژوهشی موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی در ارتباط با عوامل موثر بر تغذیه در بحران گفت: تاثیر بحران بر وضع تغدیه بستگی به نوع بحران، مدت زمان، اثر بحران، وسعت منطقه تحت تاثیر بحران و وضعیت تغدیه منطقه قبل از بحران تغییر می نماید. اما در مجموع ما در مواجهه با بحران های این چنینی منابع خود را از دست می دهیم یا کم می شوند، انبارهای خود را از دست می دهیم، لوازم و وسایل تخریب می شوند و این ها متاسفانه از تبعاتی هستند که در این شرایط گریبان گیر خواهند شد. بیشترین و شدیدترین وضعیتی که در بحث بحران داریم، مربوط به سیل و زلزله است. در بحث مدیریت تغذیه، کارشناسان بیشتر به دنبال جلوگیری از سوءتغذیه در شرایط بحران و ارتقاء خدمات کیفیت غذایی هستند و به عبارت دیگر برای کسانی که از شرایط بحران نجات پیدا نموده اند، مهم ترین احتیاج انرژی است.

زیارت نیا در مورد گروه های آسیب پذیر در شرایط بحران بیان نمود: گروه های آسیب پذیری داریم که براساس فیژیولوژیکی به نوزادان وبچه ها، نوجوانان، زنان باردار، سالمندان و معلولین تقسیم می شوند که باید مورد توجه قرار بگیرند و جزء اقشار آسیب پذیر جامعه محسوب می شوند. همچنین از لحاظ آسیب پذیری جغرافیایی به مناطق در معرض خشک سالی، مناطقی که آوارگان و پناهندگان حضور دارند و مناطقی با سکونت افراد با بیماری مزمن تقسیم می شوند.

وی اضافه نمود: ما بحران ها را به سه دسته تقسیم می کنیم؛ مرحله اول هنگام بحران که دوره 3 روزه تا 7 روزه است و اولویت نجات و حفظ حیات فرد است و در شرایط خاص روحی و جسمی قرار گرفته اند و برای آن ها جیره های خاص و بسته بندی شده توزیع می گردد؛ مرحله دوم این افراد در مراکز موقت مستقر شده اند و مقداری از تب وتاب بحران اصلی خارج شده اند؛ زمان این مرحله از هفته دوم تا سوم متغیر است و مرحله سوم مرحله ای ست که بعضی موارد برای نجات آسیب دیدگان فراهم شده است و همچنان احتیاج است تا پیش بینی های خاصی برای این قسمت دیده گردد.

معاون پژوهشی موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی عنوان نمود: کارشناسان برای نجات یافتگان در مرحله اول احتیاج به چیزی در حدود 2100 کیلو کالری و 50 گرم پروتئین و برای بچه ها و افراد خاص مکمل های غذایی و برای مرحله دوم در حدود 2500 کیلو کالری و 50 گرم پروتئین و توزیع مکمل و البته اضافه نمودن مواد تازه تری به سبد غذایی و در مرحله آخر2500 کیلو کالری و 50 گرم پروتئین و مواد مکمل که بیشتر جنبه تازه خوری را دارند و مکمل های تقویتی، پیش بینی نموده اند.

زیارت نیا در همین خصوص ادامه داد: بحث جیره های غذایی منحصر به شرایط بحران نیست؛ ما بحران هایی در پیش رو خواهیم داشت که باید به آن ها نیز توجه گردد. با توجه به آمار، در سال 95 بیشترین جمعیت ما در محدوده سنی حدود 30 سال است و این زنگ خطر و هشداری است که نشان می دهد ما در کشور آغاز مراحل کهن سالی را در آینده خواهیم داشت و چون موجی در حال حرکت است و احتیاج به توجهی ویژه دارد.

در بخش دیگری از این مراسم، محمدکاظم تارخ، مشاور امنیتی استاندار گفت: یکی از بحران هایی که کشور ما را هشت سال درنوردید، جنگ تحمیلی بود که مردم نیمه شرقی ما جنگ را کم تر حس کردند، اما نیمه غربی با آن کاملاً درگیر بودند. بمباران هایی که در تهران، اصفهان، شیراز، تبریز، کرمانشاه، قم و همدان که مناطق مسکونی و غیرمسکونی ما را مورد هدف قرار داد، توجه ما را به این امر بیشتر جذب کرد که احتیاج به آذوقه داریم.

مشاور امنیتی استاندار در ارتباط با موارد مهم در جیره های غذایی اظهار کرد: جنگ های آینده جنگ بر سر آب و غذا خواهد بود و آنچه که مسلم است ما به طرف بحران نزدیک می شویم و احتیاج است خود را از این لحاظ غنی کنیم. جیره های غذایی ما را در هنگام این بحران قوی تر می نماید و مدیریت بحران ساده تر خواهد بود. جیره های عملیاتی و اضطراری، نوع خاصی از جیره است که به یگان ها و افرادی که از منبع غذایی عادی دور شده اند، در شرایط رزم تعلق می گیرد. این جیره باید سالم باشد و ترکیب کاملی از مواد غذایی داشته باشد که علاوه بر تنوع، انرژی لازم را هم داشته باشد. جیره جنگی نامناسب تا حد زیادی توانایی سرباز را کاهش می دهد.

وی در همین خصوص افزود: این جیره ها باید به تغذیه هدفمند بپردازد که تغدیه هدفمند، جنبه های سلامت را در برمی گیرد و تاثیرات روحی و جسمی مفیدی می گذارد.

تارخ عنوان نمود: ما جزء اولین کشورهایی هستیم که در زمان صفویه جیره اضطراری و جیره جنگی را با نام جوزقند برای اولین بار ایجاد کردیم و در نهادهای دنیای ثبت شده است و در این زمینه از امریکایی ها هم قدیمی تر هستیم. کشورهای صاحب نامی چون فرانسه، ایتالیا، اسپانیا، سنگاپور و روسیه بر مبنای شاخصه هایی که دارند جیره اضطراری خود را ساماندهی کردند. جیره ایرانی نیز باید بر طبق ذائقه ایرانی و با فرمولاسیون مناسب باشد و بر این اعتقادیم که غذای فشرده و مقوی با دوام بالا و فسادناپذیر با وزن مناسب و حمل آسان و دسترسی آسان مورد احتیاج شرایط اضطراری است. جیره اضطراری باید یک غذای کامل باشد و مقبولیت حسی و چشایی مناسب را داشته باشد.

وی در ارتباط با خطرات بروز زلزله در مشهد گفت: بنابر آمار شورای شهر مشهد، متاسفانه ما 1 میلیون و 200 هزار نفر حاشیه نشین در مشهد داریم که همه در سازه های غیرامن زندگی می نمایند و در صورت بروز زلزله ای در حدود 7 ریشتر، در مشهد تلفات بسیاری خواهیم داشت.