ملاک همسر دلخواه دختران! - وبلاگ محتوا

به گزارش وبلاگ محتوا، تهران (پانا) - نتایج یک پیمایش در سطح کشور، پیش از پاندمی کووید 19 و در سال 97 نشان می دهد که اگرچه میل به ازدواج در هر جوانی وجود دارد و بیش از نیمی از جوانان ازدواج را امری ضروری می پندارند اما نزدیک به 40 درصد از جوانان نیز معتقدند لازم نیست حتما ازدواج نمایند و این آمار می تواند زنگ خطر تغییر نگرش جوانان نسبت به ازدواج را بلند کند.

به گزارش ایسنا، پژوهشگران حوزه علوم اجتماعی معتقدند که اگرچه سیاه نمایی در خصوص کاهش امر ازدواج اشتباه است اما می توان گفت شرایط فعلی ازدواج در کشور به مرز بحران رسیده است چراکه کاهش ازدواج جوانان در منطقه های که از لحاظ شرایط مالی، ساکنین آن در شرایط مطلوبی قرار دارند نشان می دهد بر خلاف افکار عمومی که همیشه بحث عدم ازدواج را به مسائل مالی مانند بیکاری، نداشتن شغل مناسب و مسائل مالی پیوند می زنند، مسائلی فرای امور مالی نیز در امر ازدواج دخیل است و در این راستا باید بر روی افکار عمومی کار کرد.

درواقع فارغ از شرایط مالی موجود که باعث شده بسیاری از جوانان عطای ازدواج را به لقایش ببخشند و بیخیال تشکیل زندگی مشترک شوند، آنطور که از شواهد میدانی و البته داده های پیمایش های اجرا شده پیداست، اگرچه میل به ازدواج در تمام جوانان وجود دارد اما نگرش بخشی از جوانان کشور (ولو اندک) به ازدواج از حالت ارزش و امری ضروری خارج شده و عده ای تحت شرایط مالی و خانوادگی فوق مطلوب نیز حاضر به ازدواج نیستند.

60 درصد جوانان ازدواج را امری ضروری می بینند

حدیث میرزامحمدی، پژوهشگر حوزه علوم اجتماعی با اشاره به پیمایش مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا)، به ایسنا گفت: بر اساس نتایج این پیمایش که در اسفند 1397 با هدف آنالیز دیدگاه جوانان کشور در خصوص ازدواج و تشکیل خانواده اجرا شده و جامعه آماری آن شامل جوانان 18 تا 34 ساله مجرد کشور با تعداد نمونه 3021 نفر در منطقه ها شهری و روستایی انجام شد، اگرچه 60.1 درصد از جوانان معتقدند ازدواج کردن در زندگی یک ضرورت است و موافق امر ازدواج هستند اما 38.9 درصد جوانان نیز اینطور اعلام نموده اند که لازم نیست حتماً ازدواج نمایند و ازدواج کردن را امری لازم و ضروری ندانسته اند.

وی معتقد است که گرچه همچنان خانواده برای جوانان اهمیت دارد اما انسان ها کنشگران فعالی هستند که عوامل مختلفی در تصمیم آن ها برای انجام کاری اهمیت دارد و گاهی محدودیت های محیطی موجب می گردد افراد خلاف علایق و خواستشان رفتار نمایند و می توان گفت هر فرهنگ رهیافت مردم را در تطابق با محیط شان نشان می دهد.

تفکر ضروری نبودن ازدواج در جوانان تحصیل نموده بیشتر است

این پژوهشگر با بیان اینکه با توجه به داده های ایسپا، نگرش دخترها و پسرها و بعلاوه گروه های مختلف سنی به ضرورت ازدواج تقریباً مشابه اما نگاه به ازدواج به عنوان یک ضرورت بین گروه های مختلف تحصیلی فرق دارد، ادامه داد: نتایج این پیمایش نشان می دهد که جوانان دارای تحصیلات دانشگاهی با آمار 41.3 درصدی بیش از جوانان فاقد تحصیلات دانشگاهی با آمار 36.5 درصدی معتقدند که لازم نیست حتماً ازدواج نمایند. البته ضروری ندانستن ازدواج به معنای عدم تمایل به ازدواج نیست بلکه به این معناست که این جوانان ازدواج را مرحله ای حتمی از زندگی یک فرد نمی دانند.

افزایش سن و کاهش تمایل به ازدواج

میرزا محمدی با استناد به داده های یاد شده اینطور گفت که هرچه سن جوانان مجرد بالاتر می رود و تعداد سال های بیشتری از تجرد آن ها می گذرد، تمایل آن ها به ازدواج کمتر می گردد، در ادامه اضافه کرد: 4.3 درصد از جوانان در پاسخ به این سوال که در خصوص ازدواج در آینده چه تصمیمی دارید؟ گفته اند اصلاً ازدواج نخواهند کرد که این اندازه بین پسرها 5.2 درصد و بین دخترها 3.5 درصد بوده است. 25.2 درصد نیز مطمئن نبوده اند که ازدواج نمایند و 68.3 درصدگفته اند یک روزی ازدواج خواهند کرد.

دلایل متفاوت دختران و پسران برای ازدواج نکردن

به گفته وی و مطابق با داده های یاد شده، مهم ترین دلیل جوانان مجرد شرکت نماینده در این پیمایش برای اینکه هنوز ازدوج ننموده اند، نیافتن همسر دلخواه بوده است.

این پژوهشگر حوزه علوم اجتماعی درباره دلایل جوانان برای ازدواج نکردن توضیح داد: 49.1 درصد از جوانان و درواقع حدود نیمی از جوانان نیافتن همسر دلخواه، 34.9 درصد بالا بودن هزینه های زندگی مشترک، 30.4 درصد نداشتن شغل، 26.3 درصد ترس از ازدواج ناموفق را دلایل تجردشان اعلام نموده اند. نکته قابل توجه این است که درصد ترس از ازدواج در قیاس با پیمایش دیگری که در سال 92 و در این زمینه اجرا شده بود حدود 6 درصد افزایش پیدا نموده است.

میرزا محمدی بعلاوه درباره تفاوت در دلایل عدم ازدواج دختران و پسران جوان، اضافه کرد: مهم ترین دلایل تجرد دختران به ترتیب، نیافتن همسر دلخواه با 59.4 درصد، ترس از ازدواج ناموفق با 35.4 درصد، بی اعتمادی به جنس مخالف با 24.7 درصد و مردد بودن در تصمیم گیری با 24.6 درصد بوده است. اما مهم ترین دلایل پسرها برای عدم ازدواج بیشتر مربوط به مسائل مالی است که از جمله این دلایل می توان به بالابودن هزینه زندگی مشترک با 47.4 درصد، نداشتن شغل با 45.9 درصد و نیافتن همسردلخواه با 39.8 درصد و بالابودن هزینه تشریفات ازدواج با 28.7 درصد اشاره نمود.

میانگین سن مطلوب برای ازدواج از حرف تا واقعیت

به گفته این پژوهشگر بعلاوه جوانان در پژوهش یاد شده عنوان نموده اند که میانگین سن مطلوب برای ازدواج آقایان را حدود 28 سال و برای خانم ها حدود 23 سال می دانند و سنین بالا برای ازدواج چندان مورد توجه نیست اما در عین حال عملا شاهد افزایش سن ازدواج و تجرد هستیم و درواقع نوعی فاصله بین ارزش ها و عمل جوانان در حال شکل گیری است.

وی معتقد است که دلیل شکل گیری فاصله یاد شده و ایجاد تغییرات در سن ازدواج، بیش از آنکه برآمده از نگرش مردم باشد ناشی از شرایط بیرونی مانند مسائل مالی و اجتماعی جامعه است که ابزارهای لازم برای اهداف جوانان در اختیارشان قرار نمی دهد و از این رو ممکن است هرچه به جلو حرکت کنیم فاصله بین ارزش ها و رفتارهای جوانان بیشتر گردد.

ملاک همسر دلخواه برای بیشتر دختران شغل و عایدی است

میرزا محمدی با یادآوری اینکه مطابق با پیمایش یاد شده مهم ترین دلیل پسران جوان برای ازدوج نکردن بالابودن هزینه زندگی مشترک و نداشتن شغل بوده است، خاطر نشان کرد: نتایج پیمایش که برآمده از نظرات جوانان مجرد هست نشان می دهد اقتصاد جایگاه مهمی در تجرد جوانان دارد. نزدیک به 60 درصد دختران نیز مهم ترین دلیل تجردشان را نیافتن همسر دلخواه عنوان نموده اند که با توجه به ملاک های مهمشان برای ازدواج، درصد قابل توجهی از شرایط مورد نظر آنها برای دلخواه بودن همسر به ملاک شغل و عایدی مناسب اختصاص دارد.

این پژوهشگر حوزه علوم اجتماعی با تاکید بر اینکه اقتصاد تنها دلیل تجرد جوانان نیست و نباید سهم عوامل دیگر را نادیده گرفت، اضافه کرد: 35 درصد دختران مجرد ما ترس از ازدواج ناموفق دارند که ضرورت توجه به حمایت های قانونی از زنان در حوزه خانواده می تواند موثر باشد. نزدیک به 25 درصد دخترانمان به دلیل بی اعتمادی به جنس مخالف ازدواج ننموده اند و البته این موضع با درصد کمتر یعنی حدود 13 درصد بین پسرها نیز وجود داشته است. باز هم حدود 25 درصد دختران گفته اند دلیل تجردشان مردد بودن در تصمیم گیری است و عوامل دیگری که از سوی جوانان مطرح شده که جنس مالی ندارند و ازاین رو توجه به گروه های فکری مختلف جامعه و سیاستگذاری برای طبقات مختلف امری ضروری به نظر می رسد.

به گفته کارشناسان یکی از مهمترین دلایل بالا رفتن سن ازدواج مسائل اجتماعی است چراکه تشکیل خانواده برای فرد مسئولیت اجتماعی به همراه دارد که باید به آن متعهد باشد، اما مشکل این است که جامعه در فرایند رو به جلوی خود در حال تغییر ارزشهاست و در این فرایند بعضی افراد مسئولیت های اجتماعی دیگر را ارجح بر ازدواج می دانند و تشکیل خانواده را خیلی مهم قلمداد نمی نمایند.

درواقع امروزه افراد برای تشکیل خانواده تامل می نمایند و جامعه ای که در آن جوانان برای ازدواج و تشکیل خانواده تامل نموده و محاسبه سود و زیان می نمایند، اقبال کمتری به این امر نشان خواهد داد و این تامل گری در امر ازدواج جوانان را از ازدواج کردن دور می نماید.

جامعه شناسان معتقدند بعضا دلایل ذهنی و انگیزه هایی در جوانان وجود دارد که منجر به کاهش ازدواج شده است که از جمله آنها می توان به مشاهده زندگی دیگران و دشواری های آن ها، مشاهده حجم طلاق و توسعه آن و ... اشاره نمود و ضروری است برای اصلاح این نگرش ها فرهنگ سازی گردد.